Τι είναι ο Καρκίνος του Δέρματος και από τι προκαλείται;

Ο καρκίνος του δέρματος είναι ένα κακοήθες νεόπλασμα που αναπτύσσεται από τα κύτταρα της επιδερμίδας. Η κύρια αιτία είναι η υπερβολική έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία, ειδικά η UVB, ενώ σημαντικό ρόλο παίζουν και οι κληρονομικοί παράγοντες.

Είναι ένας από τους πιο συχνούς τύπους καρκίνου, επηρεάζοντας περίπου 3 εκατομμύρια ανθρώπους ετησίως παγκοσμίως. Εμφανίζεται κυρίως στο πρόσωπο, τον λαιμό και τα χέρια, αλλά μπορεί να βρεθεί και σε παλάμες, πέλματα και το περίνεο.

Η έγκαιρη διάγνωση είναι ζωτικής σημασίας, καθώς ο καρκίνος του δέρματος είναι ιάσιμος όταν εντοπιστεί νωρίς. Μια ετήσια εξέταση των σπίλων (κρεατοελιών) από πλαστικό χειρουργό μπορεί να αποτρέψει την εξέλιξή του.

Πώς γίνεται η διάγνωση του Καρκίνου του Δέρματος;

Η διάγνωση του καρκίνου του δέρματος πραγματοποιείται συνήθως από έναν έμπειρο πλαστικό χειρουργό. Η βασική μέθοδος είναι η βιοψία, όπου αφαιρείται ένα τμήμα ή ολόκληρη η αλλοίωση και τα κύτταρα εξετάζονται κάτω από μικροσκόπιο για την ιστολογική ανάλυση. Αυτή η ανάλυση αποτελεί τη βάση για την τελική διάγνωση και τη θεραπευτική προσέγγιση.

Επιπλέον, η δερματοσκόπηση είναι ένα πολύτιμο εργαλείο για την έγκαιρη ανίχνευση. Πρόκειται για μια εξέταση που χαρτογραφεί τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του βασικοκυτταρικού καρκινώματος, του ακανθοκυτταρικού καρκινώματος και του μελανώματος με τη χρήση ψηφιακής κάμερας.

Ποια είναι η θεραπεία για τον Καρκίνο του Δέρματος;

Η θεραπεία του καρκίνου του δέρματος μπορεί να περιλαμβάνει μία ή περισσότερες από τις ακόλουθες μεθόδους:

Χειρουργική Αφαίρεση και Βιοψία: Αυτή θεωρείται η θεραπεία εκλογής Gold Standard για τα μεγάλα καρκινώματα. Με αυτή τη μέθοδο, αφαιρούνται όλα τα καρκινικά κύτταρα και η βιοψία επιβεβαιώνει την πλήρη εκτομή του όγκου.
Τοπική Θεραπεία με Αντινεοπλασματικούς Παράγοντες: Χρησιμοποιείται για τη θεραπεία των μικρών βλαβών.
Φαρμακευτική Αγωγή: Συνήθως συνδυάζεται με άλλες μεθόδους, καθώς μόνη της δεν είναι αποτελεσματική για την οριστική θεραπεία.
Κρυοθεραπεία: Κατάλληλη για τη θεραπεία των μικρών οζωδών βασικοκυτταρικών καρκινωμάτων.

Γιατί είναι σημαντική η αυτοεξέταση για τον Καρκίνο του Δέρματος;

Η τακτική αυτοεξέταση του δέρματος είναι εξαιρετικά σημαντική για την πρώιμη ανίχνευση πιθανών αλλοιώσεων. Δώστε ιδιαίτερη προσοχή σε περιοχές που εκτίθενται στον ήλιο ή σε σημεία με πολλούς σπίλους. Μην ξεχνάτε τις περιοχές που δεν είναι εύκολα ορατές, όπως το τριχωτό της κεφαλής, οι παλάμες, τα πέλματα, τα νύχια και τα γεννητικά όργανα.

Η καλύτερη μέθοδος είναι να εξετάζετε προσεκτικά το σώμα σας μπροστά σε έναν ολόσωμο καθρέφτη, αναζητώντας τυχόν αλλαγές στο μέγεθος, το σχήμα, το χρώμα, ή την εμφάνιση νέων σπίλων ή πληγών που δεν επουλώνονται.

Σε ποιες κατηγορίες ατόμων μπορεί να εμφανιστεί ο Καρκίνος του Δέρματος;

Ο καρκίνος του δέρματος μπορεί να εμφανιστεί σε διάφορες κατηγορίες ατόμων, με αυξημένο κίνδυνο για:

Άτομα με συχνή έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία.
Άτομα που ζουν σε χώρες με αυξημένη ηλιοφάνεια, όπως η Ελλάδα.
Άτομα με οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του δέρματος.
Άτομα με πολλούς σπίλους και φακίδες.
Άτομα με ανοιχτόχρωμο δέρμα και μάτια, που θεωρούνται υψηλού κινδύνου.
Άτομα που έχουν λάβει ακτινοθεραπεία στο παρελθόν.
Ηλικιωμένα άτομα, αν και έχει παρατηρηθεί αύξηση κρουσμάτων και σε νεότερες ηλικίες.
Άτομα με ανεπαρκές ανοσοποιητικό σύστημα (π.χ. λόγω χημειοθεραπείας ή HIV).

Πώς μπορούν τα άτομα να προφυλαχθούν από τον Καρκίνο του Δέρματος;

Ο καλύτερος τρόπος προστασίας από τον καρκίνο του δέρματος, ειδικά για άτομα υψηλού κινδύνου, είναι η αποφυγή της υπερβολικής έκθεσης στον ήλιο, η χρήση κατάλληλων ρούχων (μακρυμάνικα, καπέλα) και αντηλιακών κρεμών. Είναι σημαντικό να θυμάστε ότι τα αντηλιακά δεν αποτελούν απόλυτη εγγύηση, αλλά μειώνουν σημαντικά τον κίνδυνο.

Επιπλέον, η ετήσια εξέταση από έναν έμπειρο πλαστικό χειρουργό μπορεί να ανιχνεύσει έγκαιρα τις προκαρκινικές αλλοιώσεις. Η χαρτογράφηση των σπίλων είναι ένα εξαιρετικό εργαλείο πρόληψης, ιδιαίτερα για άτομα με πολλούς, δυσπλαστικούς ή ανομοιόμορφους σπίλους, καθώς και για όσους έχουν οικογενειακό ιστορικό.

Ποιοι είναι οι 3 βασικοί τύποι Καρκίνου του Δέρματος που υπάρχουν;

Οι 3 βασικοί τύποι καρκίνου του δέρματος που υπάρχουν είναι οι εξής:

Βασικοκυτταρικό Καρκίνωμα (BCC): Αποτελεί τον πιο διαδεδομένο τύπο καρκίνου του δέρματος. Είναι ο πιο αθώος τύπος, καθώς δεν δίνει μεταστάσεις και αναπτύσσεται μόνο τοπικά. Ο βασικός παράγοντας κινδύνου είναι η υπερβολική έκθεση στον ήλιο. Εμφανίζεται συχνά στο πρόσωπο ως μια πληγή που δεν επουλώνεται για περισσότερο από 3 εβδομάδες. Έχει διάφορες μορφές, όπως οζώδες ή ελκωτικό.
Ακανθοκυτταρικό Καρκίνωμα (SCC): Είναι ένας κακοήθης όγκος που αναπτύσσεται από τα ακανθοκύτταρα της επιδερμίδας. Αν και πιο επικίνδυνος από το BCC, οι θανατηφόρες συνέπειες είναι σπάνιες. Εμφανίζεται ως ερυθρό σκληρό οζίδιο σε περιοχές εκτεθειμένες στον ήλιο. Μπορεί να δώσει μεταστάσεις στους τοπικούς λεμφαδένες ή, αν αμεληθεί, σε απομακρυσμένα όργανα. Η πρόληψη είναι ζωτικής σημασίας.
Μελάνωμα: Το μελάνωμα είναι ένας εξαιρετικά επιθετικός τύπος καρκίνου του δέρματος, ο οποίος, παρόλο που είναι ο λιγότερο συνηθισμένος, ευθύνεται για το 80% των θανάτων από καρκίνο του δέρματος. Προέρχεται από τα μελανινοκύτταρα και σε προχωρημένα στάδια μπορεί να προκαλέσει μεταστάσεις. Είναι σημαντικό να προσέχετε για αλλαγές σε υπάρχοντες σπίλους ή την εμφάνιση νέων με ακανόνιστο σχήμα. Εμφανίζεται συχνότερα στον κορμό στους άντρες και στα κάτω άκρα στις γυναίκες.

ΣΥΧΝΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

Είναι ο καρκίνος του δέρματος πάντα ορατός;

Όχι, ορισμένοι τύποι καρκίνου του δέρματος, όπως το μελάνωμα, μπορούν να αναπτυχθούν σε σημεία που δεν είναι άμεσα ορατά, όπως το τριχωτό της κεφαλής, ανάμεσα στα δάχτυλα των ποδιών ή στα γεννητικά όργανα. Γι’ αυτό η πλήρης αυτοεξέταση είναι πολύ σημαντική.

Μπορούν οι τεχνητές πηγές UV, όπως τα σολάριουμ, να προκαλέσουν καρκίνο του δέρματος;

Ναι, η χρήση σολάριουμ αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο για καρκίνο του δέρματος, καθώς εκθέτει το δέρμα σε υψηλά επίπεδα υπεριώδους ακτινοβολίας. Πολλοί ειδικοί θεωρούν ότι είναι εξίσου επικίνδυνο με την υπερβολική έκθεση στον φυσικό ήλιο.

Ποια είναι η καλύτερη ώρα της ημέρας για να αποφεύγουμε τον ήλιο;

Η έκθεση στον ήλιο θα πρέπει να αποφεύγεται κυρίως κατά τις ώρες αιχμής, δηλαδή από τις 10 π.μ. έως τις 4 μ.μ., όταν η ηλιακή ακτινοβολία είναι πιο έντονη. Είναι η περίοδος που συνιστάται να μένετε σε σκιερό μέρος, αν είναι δυνατόν.

Ποιοι είναι οι πιο συχνοί προκαρκινικοί δείκτες

Η ακτινική κεράτωση είναι η πιο συχνή προκαρκινική βλάβη, η οποία εμφανίζεται ως ένα τραχύ, λεπιδώδες κομμάτι δέρματος, συνήθως σε περιοχές που εκτίθενται στον ήλιο. Αν και δεν εξελίσσεται πάντα σε καρκίνο, απαιτεί ιατρική παρακολούθηση.